‘Afkolven kan ervoor zorgen dat je langer borstvoeding geeft’ + 9 andere redenen om de kolf een kans te geven.
Afkolven is… moedermelk geven als je niet bij je kindje bent. En je kan het om heel veel redenen doen. Ben je benieuwd waarom borstvoedende mama’s afkolven? Ik lijst een paar scenario’s voor je op. Misschien past er wel eentje bij jou!
Vaak wordt afkolven weggezet als het kneusje van de borstvoedingsklas. Veel vrouwen kijken ertegenop. Ze zien het als ‘gedoe’, als iets dat je uitstelt ‘tot het echt niet anders kan’. En dan heb ik het nog niet gehad over die vergelijking met dat ene dier, die ik maar al te vaak hoor. Eerlijk? Dan breekt mijn vroedvrouwenhart altijd een beetje (veel).
Want als zorgprofessional en supporter van zo veel mama’s tijdens hun borstvoedingsverhaal, weet ik dat afkolven ontzettend veel voordelen heeft. Alleen: als niemand je over die voordelen vertelt… dan blijven natuurlijk ook (en: vooral) die hardnekkige vooroordelen bestaan. En dat is spijtig. Want: afkolven is ook borstvoeding geven. Meer nog: het is zelfs vaak het afkolven dat ervoor zorgt dat mama’s lànger borstvoeding geven. Waarom?
1. Je kan even tijd voor jezelf nemen
Eens een paar uur vroeger in bed kruipen, gaan sporten, op stap met vriendinnen en zonder baby, een nachtje op hotel met je partner. Kolven geeft je vrijheid. Het zorgt ervoor dat je én borstvoeding kan geven, én tijd voor jezelf kan nemen als je daar zin in hebt. En als er iéts is dat ik mama’s gun in dat eerste, pittige levensjaar…
2. Je moederschapsrust zit er bijna op
Ik hoor vaak: ik ga binnenkort weer aan het werk, dus ik moet de borstvoeding afbouwen. Als je dat spijtig vindt en je hebt het gevoel dat jullie borstvoedingsverhaal nog niet klaar is, dan hoéf je helemaal niet af te bouwen. Je kan ook gewoon – zelfs tijdens daarvoor wettelijk voorziene borstvoedingspauzes – op het werk afkolven. Je baby drinkt dan, wanneer jij op het werk bent, een homemade lunchpakketje.
3. Je bent voorbereid op een onverwachte medische situatie
Het is handig om een voorraad moedermelk in huis te hebben, just in case. Wie weet moet je onverwacht een (kleine) ingreep ondergaan en ben je daardoor even weg van huis. Of je moet bepaalde medicijnen nemen, waardoor aanleggen tijdelijk niet kan (tip: er bestaan veel misverstanden over het gebruik van geneesmiddelen tijdens borstvoeding, vraag altijd advies aan je arts, vroedvrouw of lactatiekundige). Dan is dat zakje met jouw melk in de diepvries preciés wat je nodig hebt.
4. Soms wil je je baby even niet aan de borst
Je geeft je kostbare melk en dat is fantastisch. Maar het is niet voor elke mama weggelegd om die melk (non-stop) rechtstreeks aan haar baby te geven. En dat is helemaal oké. Wat voor jou werkt, werkt voor jou.
5. Je tepels doen pijn
Misschien doet voeden pijn en wil je je beschadigde tepels (en jezelf) even een pauze gunnen? Afkolven zal op zo’n moment niet alleen minder pijnlijk zijn dan aanleggen. Terwijl jij tijdelijk afkolft, kunnen je tepels beter genezen (schakel ook zeker medische begeleiding in!).
Wanneer je tepels weer hersteld zijn, kan je samen met je baby en je vroedvrouw/lactatiekundige, werken aan een juiste aanhap- en drinktechniek. Zo kan je pijnlijke tepels in de toekomst voorkomen.
6. Om de productie te helpen stijgen
Oh no! Een productiedip! Je had altijd voldoende melk voor je kindje, maar plots lijkt je baby niet meer genoeg te hebben. Dat kan door o.a. stress, vermoeidheid, een ziek baby’tje dat tijdelijk minder melk heeft gevraagd (en jouw productie past zich aan de verminderde vraag aan, want borstvoeding is geregeld volgens het principe ‘vraag en aanbod’). Extra aanleggen en nakolven kan dan helpen om de productie op te voeren. Een lege borst maakt namelijk heel snel melk aan. Zo houdt de kolf de ‘vraag’ hoog, waardoor het aanbod kan volgen. (Meer weten over hoe je dan precies kan ‘powerkolven’? Ontdek het in onze free How to Pump Guide!)
7. Je baby kan of wil niet aan de borst drinken
Een prematuur geboren baby, een baby met schisis, een zieke baby, een baby met anatomische uitdagingen in de mond (zoals een verkorte lip- of tongriem), een baby met een beperking: soms kan een kindje niet aan de borst drinken. En soms wil een baby het ook niet, bijvoorbeeld na een traumatische geboorte waarbij hij/zij erg geschrokken is. Door af te kolven kan je dan toch borstvoeding geven. En je kan ook afgekolfde melk bijgeven als je baby’tje niet genoeg aan de borst drinkt.
8. Live voeden lukt niet
Soms is er geen aanwijsbare reden, maar weigert je baby de borst. Ook al heb je alles geprobeerd. Drinken frustreert je baby. En een gefrustreerde baby? Da’s voor niemand een pretje. Afkolven is dan een meer ontspannen manier om moedermelk te geven. Geef het een kans.
9. Je staat op een T-splitsing
Voeden doet pijn, je bent oververmoeid, je bent mentaal even uit evenwicht, je bent net weer gestart met werken, baby eet voor het eerst vaste voeding, je bent weer klaar om meer als koppel te gaan doen: als vroedvrouw weet ik dat àl die momenten belangrijke T-splitsingen zijn op je borstvoedingsweg. Naar links om te stoppen met borstvoeding, naar rechts om door te gaan. Op zo’n moment ook kunnen afkolven, zorgt vaak voor een langer borstvoedingspad.
10. Je raakt overprikkeld tijdens het voeden
Het ‘uuuuh, raak me nu even niet aan!’-gevoel dat je misschien wel eens bij je partner voelt? Dat kan je ook met je baby’tje hebben, wanneer zij of hij bij je drinkt. Ik zie het vaak bij hoogsensitieve mama’s en het roept heel veel emoties op. Schuldgevoel, verdriet, twijfel. Want: je wil het goed doen, maar waarom voel je je dan plots zo lastig, overprikkeld of geïrriteerd wanneer je kindje aan de borst drinkt? Weet dat je er niet aan kan doen, dat dit gevoel je overkomt en dat het helemaal niets zegt over de band tussen jou en je baby. Weet ook dat je niet de enige bent. Gewoon al weten dat dit normaal is, het er soms bij hoort en meestal niet van lange duur is, kan helpend zijn. Gun jezelf wat rust en spreek het voorraadje melk in de diepvriezer aan.
Moét je kolven?
Er zijn er die zeggen dat kolven niet mag, er zijn er die zeggen dat het net moet. Maar euhm – wat is het nu? De Wolk zou De Wolk niet zijn als ik je wat zou opleggen. Ik vind het fijner om je te informeren, zodat jij zelf kan kiezen of kolven bij jou past en wat goed voelt voor jou. De ene mama is namelijk – zoals je vast al door had – de andere niet. Voor sommige vrouwen staat live voeden hoog op het lijstje, terwijl anderen het fijn vinden als er eens iemand kan overnemen.
Allemaal prima!